in , , ,

İnternet Girişimlerinin Sonu

Yeni bir teknoloji devi doğmayalı 10 yıldan fazla oldu. Teknoloji ve Ekonomi Yazarı Timothy B. Lee, bu durulmanın nedenlerini analiz ediyor.

Photo by Paul Marotta/Getty Images

Silikon Vadisi, bir grup adamın garajlarında ya da yurt odalarında kurdukları şirketlerin dünyayı değiştirdiği bir yer olarak tanımlanabilir. 1970’lerde Apple ve Microsoft, 1980’lerde AOL, 1990’larda Amazon, Yahoo, Google ve 2000’lerde Facebook…

2010’lara geldiğimizde ise bir girişim kıtlığından söz edebiliriz. İnsanlar hala girişimlere hayat veriyorlar elbette ancak son büyük ve tartışmasız girişim başarısı olan Facebook bugün 13 yaşında.

Geçtiğimiz yıla kadar Uber, Vadi’nin yeni devi olmaya adaydı ancak şu sıralar CEO’su utanç içinde istifaya zorlanmış ve şirketin geleceği de şüpheli durumda. Geçtiğimiz 10 yıl içinde kurulan diğer teknoloji şirketleri ise devler liginde olmaktan epey uzaklar. Uber’den sonra en değerli Amerikan girişimi olan Airbnb 31 milyar dolar değerinde ve bu Facebook’un değerinin yüzde 7’sine karşılık geliyor. Snap, Square ve Slack gibi diğerleri ise çok daha az değere sahip.

Peki neler oluyor?

Silikon Vadisi’nin teknoloji yöneticilerinin ve yatırımcılarının elbette bu konuyla ilgili fikirleri var.

Örneğin Vadi’de Social Capital isimli şirkette yatırımcı olan Jay Zaveri, 1990’ların Google ve Amazon’unu, Portekiz’e ilk ayak basan Kolomb ve Vasco Da Gama’ya benzettiğini söylüyor. Ona göre internet girişimlerinin öncüleri, alt dallarda asılı duran -arama motoru, sosyal ağ ve e-ticaret gibi- meyveleri kaptı. Pinterest gibi sonradan gelenler bu noktaya vardığında dallardaki meyveler çoktan ufalmıştı.

Bazıları ise hikayenin başka olduğunu düşünüyor. Onlara göre günümüzün teknoloji devleri hakimiyetlerini tehdit eden her tür potansiyeli kestirmek ve onlara karşı önlem almak konusunda daha becerikli. Yeni pazarlara agresifçe giriyor ve potansiyel rakipleri görece küçükken onları satın alıyorlar. Hatta bazı eleştiriler teknoloji devlerinin, internet altyapısını yeni şirketlerin büyük pazarlara erişimlerini zorlaştıracak şekilde kontrol etme eğilimine odaklanıyor.

Instagram eş kurucusu Kevin Systrom bağımsız kalmak yerine Facebook’un 1 milyar dolarlık teklifini kabul etti. Photo by Vivien Killilea/Getty Images for Girlboss

Teknoloji devleri girişimleri hala erken dönemlerindeyken satın alıyor

Yahoo gibi bir zamanların dev isimleri büyük teknolojik değişimleri öngöremedikleri ya da onlara yeterince çabuk ayak uyduramadıkları için güç kaybetti. Bugünün büyükleri onların hatalarını iyice çalışmış ve bunlardan ders almış gibi görünüyorlar.

Uzmanlara göre Facebook, Amazon, Google, Microsoft gibi şirketlerin yönetim takımları dış riskleri daha iyi anlama becerisine sahip.

Facebook için ilk büyük sınav akıllı telefon ile gelmişti. Masaüstü sitesi olarak başlayan Facebook, tıpkı Yahoo gibi mobil devrimin sarstığı oyunculardan biri olabilirdi ancak dokunmatik ekranlı akıllı cihazların önemini anlayan Zuckerberg, mobil uygulamanın geliştirilmesini şirket çapında ilk öncelik haline getirerek mühendislerinin buna ağırlık vermesini sağladı. Ardından Instagram’ı ve WhatsApp’ı satın alarak, YouTube ve Android ile gücüne güç katan Google’ın izinden gittiğini belli etti. Bu şirketler satın alınmak yerine bağımsız kalsalardı, Facebook ve Google için şüphesiz ciddi rakipler olurlardı.

Snap kurucu ortakları Bobby Murphy ve Evan Spiegel, Mark Zuckerberg’in teklifini reddederek şirketi halka açmayı tercih etti. Photo by Drew Angerer/Getty Images

Bağımsızlığı tercih eden şirketler sert bir rekabetle karşı karşıya geliyor

2013’te Facebook’un satın alma teklifini reddeden ve halka açılan Snap(chat) örneğinden yola çıkaraksak, ‘Hikayeler’ özelliği ve filtreleri Instagram tarafından taklit edilen bu bağımsız oyuncunun, 6 ay içinde taklitçisinden daha az günlük kullanıcıya ulaşabildiğini söylemek yeterli olabilir.

Google’ın satın alma teklifini reddedince sonuçlarda görünürlük anlamında haksız rekabetle sınanan Yelp ve Amazon’u reddeden bebek bezi satıcısı Diapers.com’un, Amazon’da bebek bezi fiyatlarında ‘damping’ yapılarak hizaya sokulması da örnekler arasında.

Modern tüketiciye hitap eden teknoloji girişimlerinin bir servete ihtiyacı var

Klasik girişimler mütevazı bütçeler ve mütevazı çabalarla kuruldu. Son yıllarda ise durum daha karmaşık. Yatırımcılar yüksek potansiyelli bir girişim bulduklarında pazarı hakimiyet altına alabilmesi için ona öylesine yoğun bir kaynak akıtıyorlar ki kar edebilmek çok güç oluyor. Bu araç paylaşım ve yemek sipariş şirketlerinde sıklıkla karşılaşılan bir durum. Bu şirketler sadece tüketicinin dikkatini çekebilmek için bile milyonlarca dolar harcamak zorunda. Üstelik tüketiciye ulaşan yollar (reklam gibi) yine Google ve Facebook gibi devlerin ellerinde.

Lyft CEO’su Logan Green pazar payı için sadece Uber’le rekabete yüzlerce milyon dolar harcadı. Photo by Noam Galai/Getty Images for TechCrunch

Yeniliğin doğası değişiyor

Bütün bu eleştirilerin kesinlikle haklılık payı var ancak bunların üzerinde çok durmamak da önem arz ediyor. Tüm engellere karşın gerçekten devrimsel nitelikte bir pazar ürünü en nihayetinde tüketiciye ulaşmanın bir yolunu buluyor. Alt daldaki meyveler metaforuna dönecek olursak artık yeni internet devlerinin doğumuna tanık olmuyoruz çünkü büyük ve karlı çevrimiçi servis inşa etmek için sınırlı sayıda fırsat var – ve bunların çoğu, çok büyük oranda kullanılmış durumda.

1950’ler, 60’lar, 70’ler… Aslında yenilik patlamaları bu dönemlerde de oldu ve bunu her defasında birkaç büyük oyuncunun hakimiyetinde geçen bir ‘’durulma’’ dönemi izledi. Bu elbette yeniliğin bittiği ya da durduğu anlamına gelmiyor, sadece yer değiştirdiği – başka alanlara yöneldiği – anlamına geliyor.

Belki biz de çevrimiçi servisler ve uygulamalar alanlarında aynı noktaya ulaşmışızdır. Bir web tarayıcı ve akıllı telefonla yapılacak her şey çoktan Google’ın ya da Facebook’un hakimiyet alanına girmiş olabilir.

Tesla da bir Silicon Vadisi şirketi ancak bir internet şirketi değil. Photo by Justin Sullivan/Getty Images

Son 20 yıldır gelişimine tanık olduğumuz yenilik modelinin değişmeye başladığını görebiliriz. Örneğin Tesla’yı ele alalım. Genel anlamda tipik bir Vadi girişimi gibi görünse de Tesla, fabrikasını Çin’e değil Kaliforniya’ya inşa ediyor. Araç ya da konut sahibi olmamakla övünen girişimlerin aksine bir batarya fabrikasına milyarlarca dolar harcıyor.

Yani Amazon, Google ve Facebook, online servis sektörünü ne kadar hakimiyet altına alırsa alsın, bu daha geniş anlamıyla yenilikçiliği tekellerine alabilecekleri anlamına gelmiyor. Yenilikçilik rüzgarı aniden farklı yönlere doğru esmeye başlayabiliyor – akıllı telefon uygulamalarından ziyade elektrikli arabalara, kurye drone’lara doğru mesela –

Bugüne dek Vadi’nin, internetin ve yeniliğin birbirlerinin muadillleri olduğu düşüncesindeydik ancak yeni yenilik dalgası alıştığımızdan çok daha farklı olacak gibi görünüyor.

Kaynak: VoxTimothy B. Lee

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

esenyurt eskort pendik eskort maltepe eskort üsküdar eskort kartal eskort avcılar eskort esenler eskort ataşehir eskort kadıköy eskort ümraniye eskort güvenilir casino siteleri Ataşehir masöz bayan aliağa eskort ayvalık eskort bağcılar eskort bahçelievler eskort bakırköy eskort bayrampaşa eskort beşiktaş eskort beylikdüzü eskort beyoğlu eskort bornova eskort bosna eskort büyükçekmece eskort çekmeköy eskort çeşme eskort çiftlikköy eskort döşemealtı eskort finike eskort gebze eskort görükle eskort güngören eskort istiklal eskort kadıköy eskort kapaklı eskort körfez eskort korkuteli eskort kumluca eskort lara eskort mamak eskort muratpaşa eskort sancaktepe eskort şişli eskort sultanbeyli eskort taksim eskort üsküdar eskort melikgazi eskort meram eskort mudanya eskort nilüfer eskort serik eskort sincan eskort yeşilyurt eskort avsallar eskort mahmutlar eskort ölüdeniz eskort demetevler eskort yahyakaptan eskort batıkent eskort istanbul masaj erotik hikaye seks hikayeleri sikiş hikayeleri amatör seks sex hikayeleri kuşadası eskort marmaris eskort istanbul eve gelen masöz melikgazi eskort meram eskort mudanya eskort nilüfer eskort serik eskort sincan eskort yesilyurt eskort avsallar eskort mahmutlar eskort ölüdeniz eskort batıkent eskort demetevler eskort yahyakaptan eskort safranbolu eskort şehitkamil eskort etimesgut eskort antalya masaj salonu karabağlar eskort onikişubat eskort eyüpsultan eskort kayapınar eskort altındağ eskort kocasinan eskort yüreğir eskort haliliye eskort eyyübiye eskort çukurova eskort tepebaşı eskort karatay eskort ipekyolu eskort merkezefendi eskort ortahisar eskort battalgazi eskort bayraklı eskort siverek eskort kızıltepe eskort yunusemre eskort karaköprü eskort akdeniz eskort altınordu eskort dulkadiroğlu eskort darıca eskort sarıçam eskort efeler eskort keşan eskort akşehir eskort beyşehir eskort dinar eskort emirdağ eskort erbaa eskort turhal eskort ünye eskort fatsa eskort elmalı eskort akseki eskort kalkan eskort

1300 Yıllık Gelenek: Hōshi Oteli

Agorafobik Gezginden Google Sokak Görünümü Fotoğrafçılığı