Melek
Başarı hikayelerinden fenalık geldi. Başarıyı, hataları bu denli kötülemek pahasına yüceltmemeliyiz.
Stokholm’e 6 saatlik tren yolculuğu mesafesinde olan Helsinborg isimli bir kasabanın ev sahipliği yaptığı kendisi küçük, misyonu büyük galeri ‘Başarısızlık Müzesi’, Google Glass’tan Twitter Peek’e, Harley-Davidson parfümden the Apple Newton’a; koca ümitler ve titiz çalışmalar sonucu ortaya konan ve sonra ‘unutulmak istenen’ pek çok yenilikçi tasarımı, tüm olmamışlıklarını kucaklayarak hatırlatmayı hedefliyor.
Hataların Önemi
Müzenin yöneticisi olan eski Klinik Psikolog Samuel West, Lund Üniversitesi’nde inovasyon üzerine doktora yapmış. West başarısızlığın, yeni bir teknolojinin icadında merkezi bir bileşen olduğunu; yenilikçilik ve girişimcilik konulu konferanslarda daha çok konuşulması gerektiğini düşünüyor. ”Başarı değil başarısızlık öğretir” görüşünün sıkı bir savunucusu.
Güzel Başarısızlıklar
Bir servis ya da ürünün alalade hatalarla bu müzede yer alması mümkün değil. ‘Galaxy Note 7’nin burada işi olmaz çünkü o kalite kontrolü doğru yapılmamış dandik bir üründen ibaret’ diyen West özenle seçtikleri 70 başarısız ürün ve servisin tamamının ‘yenilikçi’ nitelikte olduğuna dikkat çekiyor.
Psikolojide Hatanın Rolü
Psikolojik olarak ‘güvende hissetme’ ihtiyacı, organizasyonel psikolojinin iki bileşeninden biri olarak görülüyor. Kişi bir sosyal grupta ‘aptal’ sorular sormaktan ya da herkesin hemfikir olduğu bir fikri eleştirmekten çekinmiyorsa, yaratıcılık, iş birliği ve yenilikçilik için ihtiyaç duyduğu konforlu ortama sahip olabiliyor. Kişinin sesini yükseltmekten ve fikrini ortaya koymaktan çekindiği ortamlardan ise Kendall Jenner’ın Pepsi reklamı gibi felaketler çıkıyor. West ”Hata yapmanın yaratacağı duygularla baş etmeye hazır değilseniz ondan asla bir şey öğrenemezsiniz.” ifadeleriyle hatanın sosyal ve bireysel olarak normalleştirilmesinin önemini vurguluyor.
Hataların bir başka rolü ise iş ya da projeyi daha ‘oyunvari’ bir hale sokarak risk alma davranışını ve yaratıcılığı beslemesi. ”Oyunlarda gerçek hayattaki korkutucu sonuçlardan muaf oluruz. Yenilikçilik de deneyimle ve keşifle mümkündür. Hatalarla barışık kişiler risk almanın sonuçlarını daha gerçekçi bir şekilde göz önünde bulundurmaya meyilli olur.
Sıradan İnsanların Başarısız Olma Özgürlüğü
Teknoloji devlerinin yolu bu küçük İsveç kasabasına düşmeyebilir ama West’e göre sade vatandaşın da bu müzeden öğreneceği bir şey var: ”Koskoca şirketlerin işleri eline yüzüne bulaştırıp batırdığı bir dünyada sizin de böyle bir özgürlüğünüz olmalı. Bir farkla – teknoloji şirketleri devasa hatalarından daha iyi dersler almalı. Çünkü çoğu, her şeyi berbat ediyor.”
